Hoe Marien beelt ghevonden is van eenre / maget Mergriet, ende den tyt als dit beelt / hier gecomen ende Mergryt gestorven is
Maria, coninginne des hemels troen,
woude groet wonder, mirakelen doen
in Amersfoert, een stede versien
doer dit proper beelde ter eeren Marien,
des Godt ewich boven all ende in desen
gedanct, gheloeft, gheeert moet wesen.
Soe hevet dit beelde Marie behaget
ghevonden te sijn van eenre maget,
ghenaempt Margriet. In waren bewyse,
sy had een vader genaempt Albert Ghijse,
alhier in ‘t landt in der Duijst gheboeren.
Sij was van Maria alsoe wtvercoren,
dat sy der gratien beelde heeft ghevonden,
alsoe dese stede u doet oerconden.
Sy diende een verwer doe sij ‘t vant,
die Johan Huberden was genant
In welken dienst haer quam te voren
driemael in haren slaep in haer oren
een soete stemme, seer soetelic ludende,
ende was die maecht aldus bedudende:
“O Margriet, ontsprinct, hoert mijn woert:
ghy selt om water gaen buten die poert.
Staet op, staet op, wilt wel verstaen:
ghy selt sceppende vinden - doet mijn vermaen -
een suver Marien beelt onder den ijse.”
Eens, noch eens, soe als verstandel wijse,
heeft sy haer broetheer om raet gevraegt.
Hy nampt in spot: “Ay, live maecht,
‘t is droem, ‘t is droch ende anders nyet”.
Maer op een saterdach noch gheschiet
dat die stemme ten derden vermaende.
Doe stont sy op, ten water gaende
in gelove, in minnen ende op betrouwen,
ter eeren Godts ende Onser Lijver Vrouwen.
Tegen natuer soe stont daer stille
dat beelt der gratien nae Godts wille,
nijt drivende, nyt sinckende in den stroem:
dat was kenlic mijrakel, ‘t was geen droem.
Sy hevet haer handen tesamen geleyt
ende was ten dienste Marie bereyt.
Met gebogen knijen sy nederdaelde,
eer sy dat beelde uten water haelde
met vrese. Nochtans heeft sij ‘t blijdelic ontfaen
ende is daermede nae huijs gegaen.
Als sy dan dat beelde daer thuijs bracht,
heeft sy haer broetheer toegesacht:
“Siet nu broetheer, neemt des goem:
nu merckt men wel ‘t en is geen droem;
hebt nu geen spot maer gelover sterck.”
Die broetheer aensach dit wonder werck
met vreese, mit lieften. Al sonder verlet
hebben sy dat beelt op die spijnde gesedt,
des avonts te tijde sonder gebreken
een ongelkeerse daervoer ontsteken,
welc daervoer brande nae Godts onthoude
driemael langer dan sy soude.
Sy sagen soeveel myrakels gheschiet,
dat die broetheer seijde tot Margriet:
“Gaet doch, lieve, van stonden an
tot u biechtvader broeder Jan
van Schoenhoven, die Carmelijt,
ende segt hem hoe dat ghy sijt
altemael hiermede gevaren.”
Sy ginck hene haer biecht verclaren.
Daer die biechtvader in ‘t best op seyde:
“Brenckt mij dat beelde in hoersaemheijde.”
Dese Margiet dat nijt en liet
ende was gehoersaem; dat is geschiet.
Doch voer den kersdach - siet des vroet -
broeder Johan, dat beelde soet
aensiende, sijn harte verblijde
ende hevet terstont ten selven tijde
dat beelde in sijn huijs gebracht,
daer wonder gheschijde in dier nacht
aen sijn moeder, meer ander luden mede
die den beelde daer weerdichheyt deden.
Doe docht hij waer hy dat soude brengen.
Maer doer Godts ende Marien gehengen
- soe marct den tijt wel wtgesondert
doe men screeff dusent en vierhondert
ende vierenveertich ons Heeren jaer -
doe quam dit beelt hier openbaer,
namentlick op Sinte Stevensdach,
des men ‘t acht dagen voer gevonden sach,
hier van broeder Jan eerweerdichlic gebrocht.
Welck beelde in gratie hier wert versocht:
om die schone vertroestinge, miraculen, gratien
soe coemen hier pillegrim van verrre natien,
te water, te lande, doer bosch, doer heyde.
Gelovet sy Maria ende haer kijnden beyde.
Nu seldy hoeren in ‘t eynde verclaren:
een min dan omtrent vijftich jaren
leeffde Margriet - neempt des verstant -
naedien sy dit beelt in ‘t water vant
- tot dusent vierhondert dat jaer ons Heeren
ende tweentnegentich Maria ter eeren.
Doe woude Maria Margriet ontladen
om te rusten op Godts genaden.
Op Sinte Eloijenfest was saterdach
dat men Margriet gestorven sach,
hier neder begraven in groet eeren:
Godt gunne haer ewich te jubiliren.
Nu biddet alle die dit hier lesen
een Ave Maria haer sijel te wesen
ten hemel verheven, met Godt versoent
ende by Maria in vruechden gecroent,
ende wij altesamen mede te varen
by Maria in der engelen scharen. Amen.
Op een saterdach al by geval
dit beelt gevonden; verstaet oec wal,
een ander saterdach alhier beworven,
op een saterdach Margriet gestorven.
Marct dit wonder
elx bysonder.
Geextraheert wt den kerken / memortafel en is daerme bevonden / t’ accorderen.
