Foundation Musick's MonumentLOUIS DULCKEN MEESTER MR. ORGEL EN CLAVECIMBAEL MAEKER
Louis Dulcken heeft zijn werkplaats “besyden het Karthuizers Kerkhof, bij het Weduwehofje” strategisch gekozen - vlak bij de Zaagmolenpoort met 13 houtzaagmolens
ZAAGMOLENPOORT
De Zaagmolenpoort was één van de acht Amsterdamse stadspoorten die bij de derde en vierde uitleg werden aangelegd. De Zaagmolenpoort die deel uitmaakte van de vestingwerken van de Derde Uitleg was één van de kleinere stadspoorten. De poort was aan de stadszijde met een ophaalbrug verbonden met de tegenover liggende Gieterstraat, vernoemd naar 't Giethuis, een stadsgeschut- en klokkengieterij die hier van 1614 tot 1821 stond. De poort, voorzien van een wachthuisje met klok, werd in 1630 aangelegd onder de stadswal met een houten brug voor de molenaars en het personeel van de vele zaagmolens die hier omstreeks die tijd tussen stadswal en Kostverlorenvaart waren gebouwd. In 1672-1673 was de poort tijdelijk gesloten en dichtgemetseld en de brug gesloopt om de stad te beschermen tegen het naderende Franse leger. De brug was tijdelijk vervangen door een pontje. Toen het gevaar in 1673 geweken was werd de poort heropend en de brug in ere hersteld.
Molen De Otter maakte deel uit van een serie van dertien houtzaagmolens, die in opdracht van de Amsterdamse Houtzaagmolencompagnie vanaf 1630 werden gebouwd. Molen de Otter is gebouwd in 1631. In 1638 werd Molen de Otter verkocht aan een particulier. De situering van de molens was voor die tijd zeer gunstig. Aan de westrand van de stad gelegen vingen ze voldoende wind. Op hun plek langs de Kostverlorenvaart waren er ook goede mogelijkheden voor het vervoer van het hout.
Compagnie
Aan het begin van de zeventiende eeuw hoefde hout niet meer met de hand gezaagd te worden. Molens deden dat voortaan. Alleen stonden die molens ver buiten de stad, in de Zaanstreek en in Waterland. Daarom richtten 21 Amsterdamse houthandelaren in 1630 een compagnie op om houtzaagmolens dichter bij de stad te bouwen.
De gebroeders Meulen
Het stadsbestuur wees de compagnie terreinen buiten de Regulierspoort en de Raampoort toe voor de bouw van de molens. In 1630 sloot de compagnie een contract met twee molenbouwers, de broers Claes en Frans Dirksz, die de bijnaam Meulen droegen. Zij zouden voor vijfhonderd gulden per jaar de molens voor de compagnie gaan bouwen en onderhouden.
Rechte planken
De molens van de gebroeders Meulen waren bijzonder: de zagen gingen veel rechter door het hout dan die van andere molens en leverden daardoor nooit scheve planken af. Met de komst van de molens was het niet meer toegestaan gezaagd hout van buiten in te voeren in Amsterdam. De compagnie bleef tot 1638 bestaan. Daarna mochten ook anderen houtzaagmolens rondom de stad oprichten.
1 augustus 1630
'inventie waerdoor de sagen der hout- ofte saechmolens die door den wint worden gedreven, in sulcker manieren sullen connen gedwongen ende gestiert worden, dat niet allen noyt geene bochten off cromten, m't gesaechde hout en sullen worden bevonden, maer dat oock de sagen veel rechter ende gladder sullen doorgaen ende het wagenschot mitsgaders ander fijn hout veel subtylder dunner ende bequamer sagen ende doven, dat off t'selve by twee de beste hantsagers van 't Lant waere gesaecht'.
7 juli 1703 - De Otter, zaagmolen en gereedschappen
Kadaster Amsterdam - De Molenpoort en Molen de Kat
Namen
Ten slotte stonden er zo’n 85 molens rond Amsterdam. Ze waren vooral te vinden in de huidige Frederik Hendrikbuurt, bij het Kwakersplein en het Rijksmuseum, langs de Albert Cuypstraat en in de Rietlanden. De molens kregen allemaal een naam, zoals De Kievit, De Ruiter, of De Nachtegaal. De meeste molens verdwenen aan het einde van de negentiende eeuw.
Molen de Kat met uitzicht op de Molenpoort
Gezicht op de Zaagmolenpoort met de brug over de Singelgracht
Op de achtergrond molen "de Kat" op het Karthuizerbolwerk. Binnen de muur huizen aan de Lijnbaansgracht waaronder de twee brede gevels van de Stadskorenpakhuizen op de hoek van de Brouwersgracht. Rechts een stuk van het bolwerk Slotermeer.
Links: molen De Otter; op de achtergrond, in het midden: de Beltbrug, daarachter (waarschijnlijk) molen de Samson, gezien in zuidwestelijke richting.
Registratie op 17-07-1743
Omschrijving: Tuin, tussen Raampoort en Zaagmolenpoort over de molen De Otter Locatie in bron: Buitensingel Locatie: Buitensingel