Foundation Musick's MonumentHEIN HOF - bijna 45 jaar muzikale avonturen
Hans Meijer
Ondergetekende woonde in Amstelveen bij zijn ouders. Een sociaal werkster kwam daar op huisbezoek in 1973 om kennis te maken of ik in aanmerking kon komen om een flat in de in aanbouw zijnde Bijlmermeer te kunnen krijgen. Door de ballotagecommissie heen gekomen kon ik een flat betrekken. Daar werden de eerste clavecimbels gebouwd.
In 1980 kwam mijn ex-vrouw bij me wonen. Zij studeerde piano in Hilversum aan het conservatorium.
Regelmatig ging ik op bezoek bij mijn ouders in Amstelveen. Daar keek ik met mijn vader het nieuws op een zwart-wit tv.
In het journaal was een onderwerp over de eerste gipsvlucht die plaats gevonden had. Uit het vliegtuig werd een man op een brancard gereden en in beeld gebracht met een brandende sigaar in zijn mond. Ik dacht nog…niet een type om te gaan skiën maar het volgende onderwerp diende zich al aan.
De muziekgeschiedenisleraar van mijn vrouw bleek zijn been gebroken te hebben. De leerlingen hadden een presentje voor hun docent gelapt en omdat mijn vrouw blijkbaar vlak in de buurt bij de docent woonde werd gevraagd of zij het presentje langs kon brengen. Mij werd gevraagd mee te komen. Ik opperde nog het plan dat er misschien een bloemetje bij gehaald moest worden. Er werd toch gekozen voor een ananas.
We belden bij een atelierwoning vlak in de buurt aan. De deur ging open en een man op krukken kwam in beeld. Het was duidelijk de man uit het NOS journaal! Bij binnenkomst viel mijn oog op een pijporgel in de ruimte en een Broadwood tafelpiano. Een clavecimbel stond op de vliering. Het cadeautje en de ananas werden in ontvangst genomen. Naderhand begreep ik dat Hein kip en ananas verafschuwde. Kortom een goede binnenkomer met een ananas! Hein en ik lagen natuurlijk meteen op één lijn, ondanks de ananas, al pratend over clavecimbels.
Op een feestje bij ons thuis werd Hein kort daarna door mij uitgenodigd. Jaap den Hertog, een studievriend van mij, had ook gestudeerd bij Albert de Klerk. Hein was meteen thuis tussen mijn instrumenten en een organist die dezelfde docent gehad had als hijzelf.
Niet lang daarna had Hein een leerling nodig voor zijn examen clavecimbel in Hilversum dat hij volgde bij een collega. Natuurlijk geen slimme zet bij een collega een examen af te ronden. Zonder voorbereiding moest ik bij Thérèse de Goede thuis achter het clavecimbel plaats nemen. Vijf medestudenten zaten op stoelen ons aan te staren. Thérèse was een kettingrookster. Blijkbaar rookte ze ook al spelende want er stond een enorme asbak overvol met peuken op een standaard op klavierhoogte naast het clavecimbel. Hein probeerde ontspannen aan de les te beginnen. Hij legde zijn net herstelde been soepel over zijn knie en raakte daarbij de overvolle bak met peuken. Deze peuken slingerden zich richting het hoogpolig wit tapijt. Van het kwartier examen bracht Hein er tien minuten door op een hoogpolig grijs tapijt om de peuken weer in de asbak te krijgen terwijl vijf studenten inclusief docent ons aanstaarden. De laatste vijf minuten zijn niet zo succesvol verlopen dat het examen voldoende afgesloten kon worden.
Mijn grootste talent is het enthousiasmeren van mensen. Ik kan de lezer verzekeren dat het enorme moeite kostte Hein Hof weer richting herexamen te krijgen. Inmiddels wijs geworden door een peukenavontuur, hadden we dit herexamen samen uiterst goed voorbereid. Hein slaagde met vlag en wimpel.
Ondertrouw Hein en Neel
Dat clavecimbel examen halen schept een band want niet lang daarna vroegen Hein en Neel of de familie Fijen en Meijer getuige wilden zijn bij hun ondertrouw. Het toekomstige bruidspaar Hof kwam ons opgedoft ophalen om richting Amsterdam Oud Zuid te gaan. We namen plaats achterin de bus van Hein. We kregen opdracht laag te liggen op kussens omdat er geen stoelen achterin zaten, wat natuurlijk niet mocht. Vanuit de lage positie keek ik tegen de jas van Hein aan vanuit de kussens. Mijn oog viel op een enorme zwarte smeervlek op zijn ondertrouw regenjas. Toen ik hem daarop attendeerde zei hij dat hij vergeten was dat hij de dag ervoor met die jas tussen de ketting van zijn fiets gekomen was! Het gezicht wat Neel trok staat nog op mijn netvlies gebrand.
Gelukkig hoefde hij die jas niet aan tijdens de plechtigheid. Wouter Fijen en Wieneke Meijer, die amper net konden lopen, gedroegen zich voorbeeldig. Alles ging toch uiteindelijk volgens plan zoals het in de volgende jaren zich regelmatig ging herhalen.
Trouwen Hein en Neel
Het Koninklijk Paleis op de Dam
Het stemmen en onderhoud van de Meincke en Pieter Meijer piano 1808 gebouwd voor Hortense de Beauharnais was even mijn klusje op woensdagmiddagen tijdens openstelling voor publiek van het Koninklijk Paleis op de Dam. Dat mijn voorouders er waarschijnlijk de makers van waren, daar had ik natuurlijk géen vermoeden van.
Voor onderzoek had de conservator van het Koninklijk Paleis een afspraak gemaakt op het Koninklijk Huisarchief. Hein had een reputatie als muziekwetenschapper en had een afstudeerscriptie gemaakt over het orgel van Onse Lieve Heer op Solder van Hendrik Anthony Meijer. Wederom een familielid van de Meijer pianobouwers weten we sinds kort. We gingen samen richting Koninklijk Huisarchief met de opdracht iets te weten te komen over de piano. Eerst liepen we nog de koninklijke stallen in en stonden plots bij wat paarden. Na wat omwegen zijn we toch bij een trekbel in de vorm van een leeuw van het Archief gekomen. Hein trok aan het tongetje van de leeuw en er kwam een heer de deur voor ons opendoen. We waren de gang nog niet door of op mijn vraag naar de piano van Hortense kreeg ik de mededeling dat er een liederboek was met liederen die door Hortense de Beauharnais, de eerste koningin van Holland, gecomponeerd waren.
Het boek ging de kopieermachine op en binnen tien minuten was onze opdracht ongekend succesvol afgerond. Dit was het begin van ons Hortense project.
Het archief ging dicht tussen 12.30 en 13 uur. Lunchen konden we in de kantine. In de rij met mannen met allemaal glimmende zwarte laarzen kwamen we bij de vitrine aan. Geen kroketten maar croquetten lagen in de vitrine.
Ik tracteerde in uitgelaten stemming om ons succes te vieren. Er moest voor twee toast met croquetten 50 cent betaald worden! Die waren op stand en snel verdwenen. Ik zit nog en ik zie plotseling dat Hein weer tussen die laarzen staat om nog een keer toe te slaan voor de croquetten van een kwartje.
We waren dus snel klaar met ons project en Hein stelde voor om naar het Haags Gemeentemuseum te gaan. Hij vertelde dat hij daar conservator had kunnen worden van toetsinstrumenten maar dat hij toch gekozen had voor uitvoerend musicus en docent.
Daar in het museum komen we bij een prachtige vleugel. Gemaakt voor Hortense de Beauharnais staat op het info bordje. Kijk even onder de vleugel. Er zit een brandmerk onder. Een brandmerk zit onder elk meubel in het Paleis om reden dat ze weten in welke ruimte het hoort te staan.
Toen ik de woensdag erna op het Paleis kom voor de pianobespelingen ga ik ervan uit dat ze daar weten dat de vleugel in het Paleis gestaan heeft. Nee dus….het eerste zinnetje was….dan willen we de vleugel terug.
De man die de baan van Hein uiteindelijk gekregen heeft komt in een Paleisoorlog terecht. Het Rijksmuseum heeft uiteindelijk gewonnen want daar staat de vleugel nu!
Maar zoals ook in een echte oorlog, voordat je het weet ben je erbij betrokken. Het einde van het Paleiscontract. Dat betekende dat we de Hortense liederen op eigen kracht moesten realiseren. In 1992 hebben we hiervoor de Stichting Musick’s Monument opgericht met Hein in de raad van advies.
Hortense project
De eerste CD met Hortense liederen werd opgenomen.
Presentatie in het kasteel van Hortense de Beauharnais te Arenenberg Zwitserland.
Niet lang daarna krijgt de schrijfster Thera Coppens de CD in handen.
Zij schrijft daardoor het succesvolle boek "Hortense, eerste koningin van Holland".
Arenenberg Zwitserland
Amersfoort 750 Mirakelproject
Voor 'Amersfoort 750 jaar' krijgen we uitnodiging ons ingediende plan voor digitaliseren van de Legenda Aurea uit te komen leggen bij de beoordeling commissie over subsidie voor projecten rondom dit jubileum jaar:
Een documentaire over de reis van de Legenda aurea handschriften uit 1438 die eigendom geweest zijn van het Amersfoorter Regulieren-klooster "In den Birk" naar de Mariënhof met als eindbestemming de Universiteitsbibliotheek van Amsterdam .
[UBA Amsterdam VI B 14 (Winterstuk) en VI B 15 (Zomerstuk)
Samen met Hein werden we snel naar buiten gewerkt tot onze verbazing met de tekst 'geen goed plan'.
Om de mislukking te verwerken stelde Hein voor een croquette in de stad te gaan nuttigen. We wisten toen nog niet dat Archief Eemland het uitgeleende Mirakelboek van de OKK (Oud Katholieke Kerk) gescand had zonder hun medeweten. De eigenaar van het handschrift -de OKK dus- was ieder geval niet op de hoogte gesteld van het digitaliseringsplan van Archief Eemland.
Toen de croquette op was zei Hein…er is ook een Mirakel van Amersfoort geweest. Het was mij totaal onbekend. Hein zei: “laten we even langs gaan bij de OKK”. Toen we daar aankwamen kwam net Emile Verhey, die daar woonde, naar buiten. Binnen de kortste tijd was er een Mirakelpaneel gefotografeerd en het Mirakelboek gescand en gedigitaliseerd, ditmaal wel met toestemming.
Ook in dit geval hadden we het Amersfoort 750 project van Archief Eemland zonder enige kwade opzet de soep ingedraaid.
We hebben een Mirakelfilm gemaakt die in Flehite tijdens de succesvolle tentoonstelling 'Maria, idool aller tijden' continu vertoond werd.
We hebben een gedigitaliseerd Mirakelboek, en twee Mirakel CD’s uitgebracht. Hein speelde Marialiederen op verschillende orgels in Amersfoort.
Let eens op het begin van de film. Ik sta buiten met de camera en Hein hangt blijkbaar binnen aan dat touw van de klok van Armen de Poth.
De toren was bijna naar beneden gekomen! Het engeltje zat weer op zijn schouder.
Het orgel in de Oud Gereformeerde Kerk Muurhuizen werd gebruikt voor de Maria CD.
Weet niet of de Oud Gereformeerde Kerk Muurhuizen toestemming gegeven had om Maria liederen met hun orgel op te nemen want dat zal Hein niet verteld hebben….maar het staat op de CD en zal wat opschudding gegeven hebben. De croquette was vooraf al genomen bij van Gogh in de Langestraat!
MARTIN LUTHER : COMPOSER & MUSICIAN
Luther 500 - Utrecht Catharina kathedraal
Voor het jubileum jaar 'Luther 500' hebben we het Luther project gedaan. Zo liep de katholieke Hein in Luther kleding moeiteloos onder het schilderij van Paus Adrianus door om Luther liederen te begeleiden.
Hein speelde op het orgel van Oosthuizen en Zeerijp. Voor de film zijn we naar de oudste originele kerkjes van Duitsland geweest waar het Oosthuizen orgel in gemonteerd is. De films worden heel veel bekeken.
Luther compositions -Hein & orgel Oosthuizen : Ach Gott von Himmel - Christ lag ynn todes banden
Aus tiefer Not schrei ich zu dir. Ein Feste Burg
Poep aan de schoen
Hein gaat een Luthervoorstelling spelen. Omdat hij bij het orgelspelen zijn orgelschoenen nodig heeft maar met opkomen zijn Lutherschoenen aan had is hij van huis vertrokken met zijn orgelschoenen al aan om een paar extra schoenen niet mee te hoeven nemen. Want ja die kan je ook vergeten op plaats delict. Welgemoed parkeert hij de bus voor de kerk keurig in…. maar vlak bij de bosjes. Het orgel even uitproberen op de moeilijke orgelpassages, vooral de pedaalpartijen. Zelfs Hein rook na een tijdje een vreemd luchtje……
Vlak voor het concert zien we hem bezig met wc papier. We zijn uit de buurt gebleven!
Hein genoot van zijn rol als Haantje Dikkop van den Mase. Vondel had dominee Smout zo genoemd in zijn hekeldichten. Smout heeft het grootste luitboek van de Gouden Eeuw genoteerd.
Dulcken project
In corona tijd blijkt dat ik de Dulcken clavecimbel bouwers / fortepiano bouwers en waarschijnlijk ook de Meijer fortepiano bouwers in mijn DNA heb.
Hein had ik de rol van Herman Huninck, orgalist en gerichtsschrijver toebedeeld.
De vegetarische croquetten en vegetarische saucijzen broodjes waarvoor hij door weer en wind kwam zullen we zelf op moeten eten….al hebben we hem nooit verteld dat ze vegetarisch waren.
We weten ook waarom hij hier kwam…..Neel had op de vriezer thuis een sticker met NEE geplakt…
Het engeltje op zijn schouder was er even niet.
We zullen Hein missen.
Bij het laatste bezoek aan Neel zie ik de muziek nog staan op de lessenaar van het orgel. Dat zal Hein als laatste gespeeld hebben "Mozart - AVE MARIA" met ingestoken "Het Wees gegroet" van zijn leraar Albert de Klerk en César Franck - L'Organiste
De orgelschoenen zonder poep staan in de spanners…..
Verhaal van Paula
In 2001 was het mijn beurt om Hein te leren kennen. Ik was gevraagd om het ensemble van Simon Groot te versterken dat een uitwisselingsconcert gaf in zusterstad Liberec. Leuk natuurlijk! Met een paar auto’s reden we oostwaarts. Hein zou het geheel begeleiden op de muselaar (een soort virginaal). Naast de repetities en concerten hadden we ook wat tijd om rond te kijken daar.
Zo maakte ik kennis met Hein die een sportieve afritsbroek had meegenomen voor de toeristische uitstapjes. De pijpen afritsen is geen kunst, maar toen het afkoelde en de pijpen er weer aan geritst moesten worden….dat was een grotere uitdaging! Ik zie nog voor me hoe verschillende vrouwen als bijen rond een korf om de benen van Hein zaten om dit klusje te klaren! Zou hij dit met opzet geënsceneerd hebben….?
Hein hoorde al snel dat ik Hans Meijer kende en dat gaf meteen aanleiding tot een hernieuwd contact dat geduurd heeft totdat Hein het tijdelijke met het eeuwige verwisselde….
Door Hein raakte ik ook als cantrix betrokken bij de Centrumvieringen in de Johanneskerk, wat we met veel plezier jarenlang gedaan hebben.
Tijdens een kerstnachtviering was er een plechtig moment in het donker, de mensen in de kerk hadden alleen hun kaarsje aan en wij musici moesten ons redden met kleine lampjes op onze lessenaars. Hein moest zich toen van de vleugel naar het orgel begeven…..zo’n scenario vraagt om ongelukken. Gelukkig werd er ditmaal geen been gebroken, maar het plechtige moment werd wel ruw verstoord door een hevig gestommel van Hein, die niet alle objecten tussen vleugel en orgel wist te vermijden….Een goede slok van de miswijn maakte dat hij snel van de schrik bekomen was!
In 2015 (als ik het wel heb) sloeg het noodlot toe. Hein zou bij ons komen eten want Neel was op stap met een vriendin. Zij hadden bonnen waarmee je goedkoop uit eten kon gaan en de dames maakten daar gebruik van. Wij hadden Hein daarom uitgenodigd om te komen eten (géén kip).
In de loop van ochtend belde Hein op: hij kon niet komen want hij voelde zich helemaal niet lekker, zei hij. Zijn stem klonk raar en hij leek in paniek. Ik vroeg wat er aan de hand was, en hij zei dat hij pijn op de borst had, duizelig, beroerd….alles deed bij mij de alarmbellen rinkelen. Ik sommeerde hem om onmiddellijk 112 te bellen en de voordeur open te zetten, en ging meteen naar hem toe. Aangekomen in de Rubensstraat was het huis verlaten. Dat kon 2 dingen betekenen: Hein was opgehaald en in veilige handen, of hij lag ergens in het huis.
Ik stelde Hans op de hoogte en probeerde het ziekenhuis te bereiken en de 112 dienst. Maar….toen viel de batterij van mijn telefoon uit.
Daarop ben ik snel naar de Apple store gefietst, zei ’noodgeval, mag ik opladen’ en zo kon ik bellen: Hein lag al in het Meander, zo bleek.
Daar vond ik hem op de hartbewaking. Ik werd aangekondigd als ‘de vriendin van Hein’. Nee, zei ik, EEN vriendin. Dit misverstand zou zich die dag nog een paar keer herhalen, bij gebrek aan Neel, die we niet konden bereiken. Het was die dag gewoon een slechte mobiele telefoon dag, want zij had die van haar thuis laten liggen of uit staan.
Ik was nog niet goed en wel bij Hein toen de paniek ook daar uitbrak: het ging helemaal mis en Hein moest allerijl naar het St. Antonius in Nieuwegein vervoerd worden.
Of ik dan mee ging? Inmiddels was het al een eind in de middag en het spitsuur was begonnen. De rit in de ambulance was gedenkwaardig: een doodzieke Hein die met grote spoed vervoerd werd, scheurend over de vluchtstrook met sirene en zwaailicht, maar toch reed de chauffeur voorzichtig, want ook plotseling remmen kon Hein fataal zijn.
In het Antonius werd hij meteen naar de OK gereden. Vooraf mocht ik nog even gedag zeggen. Wat zeg je op zo’n moment? ‘Het komt goed, ze gaan goed voor je zorgen’.
Later bleek Hein zich dat nog te kunnen herinneren, alsof een engel des heren hem dit nieuws verkondigd had.
Twee hartchirurgen hebben Hein voor de poorten van de hel weggesleept en hij herstelde van de operatie die zeker 6 uur had geduurd.
Inmiddels was Hans met vriendin Eva naarstig op zoek naar Neel die nog nietsvermoedend op stap was. Ze hebben alle restaurants in Amersfoort gebeld die meededen met de bonnen actie.
Geen Neel te bekennen! Hans zei nog, zou ze in Leusden zitten? Dat leek toch onwaarschijnlijk, maar ja, dat was dus wel het geval! Toen ze thuis kwam zag ze een brief op haar deur dat ze meteen moest bellen met ons, en zo kwam zij ’s avonds laat aan in het ziekenhuis.
Sinds die gebeurtenissen had ik een engelenstatus verworven, want ik had Hein gered volgens hem. TOT hij 80 werd! Op zijn verjaardag hield Hein een korte speech waarin hij zijn dankbaarheid uitte voor het bereiken van deze prachtige leeftijd ‘Godzijdank!’, want hij was na de hele toestand dieper gelovig geworden. Mijn naam als reddende engel werd niet meer genoemd, wat bij Alice en mij tot grote hilariteit leidde…Was ik op de valreep toch nog van mijn voetstuk gedonderd!
Navraag bij Hein leverde de volgende verklaring op: hij mocht niet te lang praten van Neel!! Of dat ook echt waar was…?
Paula Bär-Giese
THE DULCKEN FAMILY, INSTRUMENT MAKERS - MUSICIANS
• Johannes Daniël Dulcken (21 april 1706 – Antwerpen 11 april 1757) x Susanna Maria Knopffllin
• Johannes Lodewijk (Louis)Dulcken I (1735 - † tussen 1793 en 1795 München) x Catharina Koning
• Johannes Lodewijk (Louis) Dulcken II (1761 - † München 1836)
[brother Johannes Dulcken ( 26 December 1768 - †?)]